Terugblik zomer seminar VNT / M4 Future Alkmaar 2010
Op 17 juni werd tijdens het Futuretoernooi in Alkmaar het jaarlijks door de VNT (Vereniging Nederlandse Tennisleraren) georganiseerde seminar gehouden. Op dit seminar spreken specialisten op allerlei gebieden over aspecten die voor tennissers en voor tennistrainers van belang zijn. In het verleden hebben onder andere Reamon Sluiter, Frits Don, Glenn Schaap en Sven Groeneveld hun bijdrage geleverd aan het seminar.
Dit jaar waren er drie sprekers, namelijk Wim Gijzen, Alex Reijnders en Merijn de Bruijn.
Wim Gijzen: Hartcoherentie
Alle tennissers kennen het wel, het gevoel van frustratie na een gemiste bal, zenuwen bij een belangrijk punt, negativiteit, al met al de emoties oncontroleerbaar worden of voelen. Het is voor vele tennissers een heel karwei om met de emoties die voorkomen op de baan om te gaan. Het blijkt lastig te zijn om de focus op het volgende punt vast te houden en vaak blijven de gedachtes bij het vorige punt hangen. Voor deze problemen is er een oplossing geeft Wim aan: hart coherentie training. Op deze manier kunnen sporters sneller in de welbekende flow komen. De flow is een staat van bewustzijn waar je motorische eigenschappen en intuïtie overgaat in een vloeiende coördinatie en concentratie. Bij coherentie is er sprake van synchronisatie tussen het hart, de hersenen en het zenuwstelsel, in deze toestand is het mogelijk om optimale prestaties te leveren en waarin sprake is van emotionele stabiliteit.
Stress
Het HeartMath systeem dat is ontwikkeld in California, USA, is een innovatieve methode om tot optimale prestaties te komen gebaseerd op het feit dat we ons daar niet slechts ''naar toe kunnen werken''. Onze hersenen mogen dan misschien in staat zijn positieve gedachten te ontwikkelen, maar zo lang onze emotionele reacties als gevolg van emotionele
herinneringen (de laatst geslagen bal, de laatste verloren wedstrijd) ons nog in hun macht hebben, zal onze beste prestatie altijd een compromis zijn. Het is onmogelijk om tegelijkertijd stress te voelen en in de flow te zijn. Stress in de term voor negatieve spanning, druk en belasting die het lichaam ondervindt als reactie op bepaalde gebeurtenissen. Het verbeteren van prestaties begint door te leren hoe spanning effectief kan worden omgezet in coherentie.
Maar het brein kan het niet allen, het gaat om een effectieve samenwerking tussen het brein en het hart. Elf tennissers en drie coaches van Tennisvereniging Heerhugowaard hebben een introductie van het HeartMath programma gedaan en de reacties zijn erg enthousiast. De groep bestond onder andere uit hoofdklasse en Eredivisie spelers
en getalenteerde jeugdspelers. De spelers kregen een oorsensor en op de labtop werd hun hartslagvariatie zichtbaar. Op het beeldscherm kwamen vooral grillige patronen tevoorschijn, het is de bedoeling om deze grillige patronen meer vloeiend te maken.
Dit wordt bereikt door het doen van testen en het volgen van aanwijzingen. In de testperiode kregen de spelers ook huiswerk voor de trainingen en zo is geprobeerd de hart coherentie patronen vloeiender te maken. Na afloop van de kennismakingstrainingen kwamen bijvoorbeeld de volgende herkenbare reacties naar voren: ''ik sla minder dubbele fouten, ik ben nu sneller positief, ik durf nu ook mijn minder slag gewoon te slaan en ik speel nu meer met overtuiging''. Bent u nieuwsgierig geworden? Kijk voor meer
informatie op www.trans-forma.nl.
Merijn de Bruijn: Neurofeedback
Merijn de Bruijn is neurofeedbacktrainer. Wat houdt dit in en wat kan neurofeedback training bijdragen voor tennissers? Neurofeedback is een nieuwe trainingmethode die is overgekomen uit de VS. Topsporters als Roger Federer en Tiger Woods
maken gebruik van deze methode, maar ook bijvoorbeeld de voetballers van AC Milan en de voetballers van Italiaanse voetbalelftal. Tennissers kunnen deze methode gebruiken om optimaal te presteren. In feite is neurofeedback, hersentraining. Iedereen heeft verschillende hersengolven, en elke verschillende hersengolf staat voor een andere functie.
Er zijn bijvoorbeeld hersengolven voor het makkelijker vinden van oplossingen (Beta golf), ontspanning (Alpha golf), alerte ontspannenheid (SMR) en creativiteit (Theta). Elke hersengolf heeft een bepaalde amplitude, dit geeft aan in welke mate de hersengolf van invloed is. Voor tennissers kan deze training heel nuttig zijn omdat iedere tennisser een gevoel van alerte ontspannenheid wil voelen. Ook het verhogen van de concentratie en het makkelijk vinden van oplossingen is belangrijk voor tennissers. De verschillende golven worden naar de juiste richting getraind door het doen van tests en door het leren van
mentale vaardigheden. De training is van waarde voor iedereen die te maken heeft met presteren, dit kan op sportgebied zijn, maar ook op het gebied van werk of onderwijs.
Alex Reijnders
Alex Reijnders is de voormalig tenniscoach van Paul Haarhuis, Jacco Eltingh, Sjeng Schalken en John van Lottum. Tijdens zijn introductie gaf Alex aan dat hij veel geleerd heeft van Henk van Hulst. Al vijfentwintig jaar werkt Alex samen met Henk en dit ervaart hij als erg prettig. Het voordeel van samenwerken is dat de kennis gedeeld kan worden,
ieder heeft zo zijn specialiteit en op deze manier wordt het geheel versterkt. (het 1+1=3 principe) Alex gaf aan dat één van de beste kwaliteiten die je maar kunt hebben zelfkennis is. Als een trainer ergens minder goed in is of bepaalde karaktereigenschappen bezit die vervelend zouden kunnen zijn dan kan hij zich complementair maken door samen te gaan werken met iemand die hem juist aanvult in bepaalde kwaliteiten en eigenschappen.
Hetzelfde principe geldt voor (dubbel)spelers. Jacco Eltingh en Paul Haarhuis hadden totaal verschillende spelstijlen en waren totaal verschillende persoonlijkheden. Eltingh had een goede service, mindere return en was heel erg positief. Haarhuis had een matige service, goede return en was vooral een realist. Waarschijnlijk heeft dit er juist voor
gezorgd dat ze de beste dubbel in de wereld werden. De twee vulden elkaar uitstekend aan.
Uitgangspunten
De tennisschool van Henk van Hulst werkt volgens een aantal uitgangspunten. Dit zijn onder andere de volgende:
- Speel het spel zo simpel mogelijk. Er worden in veel tenniswedstrijden veel te veel fouten gemaakt, op die manier is het erg lastig om een wedstrijd te winnen. Het gaat om een solide balans, een tennisser die goed wil worden moet foutloos op een hoog tempo kunnen spelen.
- De basis perfectioneren, inslijpen voetenwerk, op tempo spelen en sneller worden.
- Uiteindelijk gaat het om de wedstrijden, als trainer moet je dus zorgen dat je de wedstrijden ziet. Een wedstrijd is heel anders dan een normale training.
- Kijk wat er aan de overkant gebeurd. Bij tennis geeft de tegenstander verschillende signalen, hij kan zijn emoties eruit gooien, geblesseerd zijn, kijken naar een bepaalde hoek bij de service, laten zien waar hij gaat spelen. Kijk dus naar je tegenstander en maak gebruik van de signalen die hij afgeeft.
- Speel altijd met een tactisch spelplan en pas dit plan aan als het nodig is tijdens de wedstrijd.
- Het fysieke aspect staat centraal bij de tennisschool van Alex. Dit is de rode draad in de trainingen. Als je tegenwoordig ziet hoe fit de topspelers zijn op een Grand Slam dan geeft dit aan hoe belangrijk fitheid is.
Tot slot gaf Alex aan dat Eltingh/Haarhuis het eerste koppel die een aanvallende opstelling hadden bij de return. Bij een tweede service return ging de netspeler niet op de servicelijn staan maar kort bij het net. Op deze manier wordt het veld voor de tegenstander erg klein en bij een goede return kon de netspeler er bijna altijd tussen komen.